Conceptueel leren

Principe 2: Conceptueel leren 

Een volgend belangrijk principe van het IB onderwijs is het conceptueel leren. Het IB onderwijs hanteert 7 sleutelconcepten. Concepten geven het leren extra diepgang. Dit zijn de sleutelconcepten; 

Wat doet conceptueel leren? Het is als het ware een paraplu dat overkoepelt dat wat geleerd gaat worden. Het geeft als het ware een lens waardoor gekeken wordt naar verschillende onderwerpen.  

Stel we leren over de Tweede Wereldoorlog. Natuurlijk wordt daar kennis vergaard. Maar als het concept ‘perspectief’ er bij gepakt wordt. Dan kan er nagedacht worden over hoe de Tweede Wereldoorlog was voor een Joodse onderduiker, of voor een Nederlandse soldaat, maar ook voor een Duitse soldaat, of een Japanse soldaat. Er kan nagedacht worden over wat er nu in de geschiedenisboeken zou staan in Amerika, in Japan, in Duitsland, in Rusland. Kinderen leren dan dat ondanks de feiten die er zijn, de beleving en het perspectief anders kan zijn voor mensen. In de onderbouw gaat het bijvoorbeeld niet over de lente, maar over het concept verandering. Onder de paraplu van ‘verandering’ kan het veranderen van de seizoenen gehangen worden. Wat verandert er allemaal als het lente wordt? Wat gebeurt er buiten, wat gebeurt er binnen, wat gebeurt er bij jezelf?   

Hierdoor gaat het leren verder dan kennis en vaardigheden. Het IB streeft altijd naar begrip. Deze manier van werken geeft ook veel ruimte aan kinderen om op hun eigen niveau te werken. In de unit werkt een groep aan hetzelfde onderzoek, maar er is verschil in grootte en diepgang van het onderzoek en het leren, passend bij de leerling.  

U zult begrijpen dat een concept als ‘vorm’ (hoe ziet het eruit?) veel gebruikt wordt in de onderbouw. En dat een concept als perspectief daar nog iets minder gebruikt wordt. Het wordt altijd passend gemaakt bij de ontwikkelingsfase van de leerling.   

Principe 3: Onderzoekend leren 

U heeft al een aantal keren het woord “onderzoeken” gelezen. Een belangrijk principe van het IB onderwijs is het onderzoekend leren. Het IB vindt het heel belangrijk dat kinderen een onderzoekende houding ontwikkelen. Het stellen van vragen is minstens even belangrijk als een antwoord kunnen produceren. Als je vragen stelt, blijf je nadenken, blijf je nieuwsgierig en leergierig. In ons onderwijs stimuleren we dan ook het stellen van vragen. Kinderen die vragen stellen zijn actief en betrokken. Een belangrijke basis om te leren.  

Principe 4: Voice & choice 

Vanuit betrokkenheid leren is een stuk leuker en een stuk effectiever. We stimuleren deze intrinsieke motivatie door kinderen ‘voice & choice’te geven. Je hebt zelf stem en keuze in je leerontwikkeling. Dit doet een beroep bij de kinderen op hun verantwoordelijkheid en eigenaarschap. We zoeken hierin altijd de balans tussen sturing van de leerkracht en eigenaarschap van de leerling.